Materiały dla specjalistów
Wybierz spośród interesujących Cię przepisów
Na tej stronie znajdą Państwo odsyłacze do stron z materiałami przeznaczonymi dla osób stykających się w pracy z problematyką narkotyków i profilaktyki. Część zasobów jest nastawionych na pogłębienie wiedzy dotyczącej substancji psychoaktywnych i uzależnień, część może posłużyć jako pomysły na lekcje lub zajęcia warsztatowe, część dotyczy pracy z rodzicami. Zachęcamy również do skorzystania ze szkoleń internetowych.
Programy profilaktyczne
Candis to indywidualny, krótkoterminowy program terapeutyczny dla osób mających problemy z powodu używania marihuany lub haszyszu. W programie mogą uczestniczyć osoby powyżej 16. roku życia, które chciałyby ograniczyć lub zrezygnować z używania konopi.
Na stronie internetowej programu znajdują się m.in. informacje objaśniające problem nadużywania marihuany (cannabis) oraz informacje prawne.
Program profilaktyki selektywnej, wdrożony w Polsce przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii w ramach międzynarodowego projektu realizowanego latach 2007–2010. Jego sednem jest krótka interwencja dla osób w wieku 14–21 lat, które doznały problemów (np. konflikt z prawem) na tle używania substancji psychoaktywnych. Na program składają się indywidualna rozmowa oraz 8-godzinne zajęcia w niewielkiej grupie równieśniczej.
Program Przeciwdziałania Przyjmowaniu Substancji Uzależniających przez Uczniów „Unplugged” został opracowany przez Europejską Agencję Przeciwdziałania Narkomanii EU-Dap (na jej stronie zamieszczono materiały do pobrania, m.in. po polsku).
Unplugged to szkolny program profilaktyki uniwersalnej, adresowany do młodzieży w wieku 12–14 lat. Program jest realizowany w klasach szkolnych, w formie 12 jednogodzinnych zajęć lekcyjnych oraz 3 spotkań dla rodziców uczniów uczestniczących w programie. Zajęcia prowadzą przeszkoleni pedagodzy, którzy znają swoją grupę odbiorców, zazwyczaj nauczyciele praktycy, którzy na co dzień pracują w szkole, w której jest realizowany program. Unplugged bazuje przede wszystkim w odwołaniu do czynników chroniących młodzież przed okazjonalnym i problemowym używaniem środków psychoaktywnych.
Program „Unplugged” został wpisany na listę programów rekomendowanych.
Celem tego programu jest zwiększenie wśród młodzieży zagrożonej nieprzystosowaniem społecznym umiejętności zaspokajania potrzeb psychoemocjonalnych w sposób akceptowany społecznie i przez to zmniejszenie poziomu zagrożenia wykluczeniem społecznym; zablokowanie intensywności doświadczeń ze środkami psychoaktywnymi.
Program trwa 10 miesięcy i pokrywa się z rokiem szkolnym (wrzesień–czerwiec). Podstawę pracy stanowią tzw. grupy wsparcia czyli rekrutowane w szkołach grupy rówieśnicze spotykające się regularnie w przyjaznym, neutralnym miejscu, gdzie uczestniczą w szeregu zajęć warsztatowych i psychoedukacyjnych. Osoba prowadząca grupę wspiera rozwój pozytywnych relacji wewnątrz grupy prowadząc ją przez kolejne fazy „życia programu”, tj. od wstępnej integracji i budowy wzajemnego zaufania, przez ujawnianie i modyfikację zachowań i relacji po końcową fazę rozstaniową.
Program „Bezpieczniej w dorosłość” został wpisany na listę programów rekomendowanych.
IMPACT to innowacyjny program profilaktyczny dla szkół, którego celem jest zapobieganie zjawisku cyberprzemocy wśród młodzieży w wieku 13–16 lat. Został stworzony przez konsorcjum złożone z organizacji pozarządowych i jednostek naukowych przy udziale badaczy i praktyków zajmujących się tematyką przemocy rówieśniczej on-line.
Program obejmuje 10 scenariuszy lekcyjnych wraz z materiałami pomocniczymi (prezentacje multimedialne, filmy, aplikacje internetowe) dotyczących czterech obszarów: kompetencji psychologicznych wspierających pozytywne zachowania w Internecie; zjawiska agresji elektronicznej – role ofiary, świadka i sprawcy; pozytywnego wykorzystania możliwości Internetu; prywatności i bezpieczeństwa w Sieci.
Program profilaktyczny adresowany do młodzieży w wieku 14–19 lat. Celem programu jest wyrobienie w uczestnikach umiejętności radzenia sobie z kryzysem wieku dojrzewania oraz zapobieganie wykluczeniu społecznemu. Program przewiduje cykl 12 spotkań, podczas których młodzież uczy się konstruktywnych zachowań związanych z rozwiązywaniem problemów interpersonalnych oraz intrapsychicznych.
Program z zakresu profilaktyki uniwersalnej uzależnień behawioralnych (ze szczególnym uwzględnieniem nadużywania komputera i Internetu).
Szkolenia on-line
Program e-learningowy składający się z siedmiu wykładów, długości od 4 do 15 minut, nt. uzależnień od narkotyków i poszczególnych substancji. Wykłady z założenia są przeznaczone dla lekarzy i terapeutów, jednak prezentowana w nich wiedza jest przystępna i przydatna dla każdego, kto chce dowiedzieć się czegoś o narkotykach. Do każdego wykładu jest dostępny test sprawdzający wiedzę.
(Oprócz wykładów dostępne są także scenki, w których zaprezentowano zachowanie osób z problemem narkotykowym i propozycje przeprowadzenia rozmowy.)
winning to społeczność szkół, uczniów i nauczycieli współpracujących ze sobą za pomocą mediów elektronicznych. Uczestniczą w niej nauczyciele wszystkich przedmiotów, a również bibliotekarze szkolni i pedagodzy.
Na platformie eTwinning znajduje się mnóstwo bezpłatnych szkoleń on-line, m.in. uczących obsługi narzędzi internetowych/komputerowych przydatnych do prowadzenia zajęć, jak i codziennej pracy z użyciem komputera i Sieci. Oprócz tego istnieje możliwość uczestnictwa w projektach edukacyjnych. Sama strona oferuje też dostęp do informacji nt. warsztatów, seminariów itp.
o programie
szkolenia, warsztaty, seminaria
(Oprócz wykładów dostępne są także scenki, w których zaprezentowano zachowanie osób z problemem narkotykowym i propozycje przeprowadzenia rozmowy.)
Materiały do zajęć z młodzieżą
Konspekt zajęć dla pedagogów, psychologów i nauczycieli szkół gimnazjalnych przygotowany w ramach ogólnopolskiej kampanii „Narkotyki? Na co mi to. Odleć z nami, nie z narkotykami!”, realizowanej przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, a której honorowego patronatu udzielił Minister Zdrowia. Celem zajęć jest podniesienie świadomości młodzieży na temat przyczyn i skutków uzależnień, uświadomienie psychicznych i środowiskowych czynników wpływających na rozwój uzależnienia oraz edukacja na temat konsekwencji zdrowotnych, społecznych i prawnych związanych z używaniem narkotyków.
Scenariusz lekcji – rozmowy o uzależnieniu i jego konsekwencjach – wykorzystuje fragmenty książki My dzieci z dworca Zoo, umożliwia uczniom zapoznanie się z problemem narkomanii i rozpoznanie stanu po zażyciu substancji psychoaktywnej. Przewiduje pracę w grupach i wykorzystanie potencjału uczniów poprzez wyrażanie własnego stanowiska odnośnie narkotyków.
Scenariusz lekcji, który obejmuje wykład, dyskusję i tworzenie prezentacji przez uczniów. W dyskusji ważne jest zwrócenie uwagi m.in. na problemy prawne i finansowe wiążące się z narkotykami. Porusza ona również kwestię wolności i jej granic.
Przewidziany na dwie godziny lekcyjne, zakłada dyskusję między dwoma grupami uczniów mających przeciwne zdanie na temat narkotyków i wykład nauczyciela na temat zagrożeń wynikających z ich przyjmowania.
Program profilaktyczny adresowany do młodzieży szkolnej w wieku 15–18 lat, przygotowany przez Krzysztofa Wojcieszka z inicjatywy Ministerstwa Zdrowia oraz Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii. W ciekawy sposób wprowadza w poszukiwanie i refleksję nad tytułowym smakiem życia.
Edukacyjno-profilaktyczna broszura dla młodzieży w wieku gimnazjalnym autorstwa Kingi Sochockiej i Karoliny van Laere. Publikacja, opatrzona ilustracjami i niewielkimi zadaniami, ma na celu podniesienie wiedzy na temat ryzyka używania substancji psychoaktywnych, mechanizmów chroniących przed używaniem narkotyków oraz podniesienie ich kompetencji z zakresu asertywności.
Rozbudowane zasoby cyfrowe fundacji Dajemy Dzieciom Siłę (dawniej Fundacja Dzieci Niczyje) zawierają m.in. programy e-learningowe dla dzieci i młodzieży, scenariusze zajęć i materiały edukacyjne. Tematyką jest ochrona przed przemocą. Program e-learningowy wymaga rejestracji, jednak nauczyciel może dodać całą klasę, dzięki czemu poszczególni uczniowie nie będą musieli się rejestrować.
e-learning dla uczniów
Materiały do spotkań z rodzicami
Scenariusz spotkania to gotowe narzędzie dla nauczyciela do pracy profilaktycznej z rodzicami. Głównym celem programu jest nawiązanie przez nauczyciela-wychowawcę efektywnej współpracy, umożliwiającej zgodne działanie szkoły i domu, oraz wzmocnienie ochrony uczniów w okresie dojrzewania przed zagrożeniami związanymi z używaniem substancji psychoaktywnych.
Scenariusz spotkania z rodzicami w szkole, przewidziany na dwie godziny lekcyjne. Na stronie internetowej Ośrodka Rozwoju Edukacji znajdują się również inne prezentacje z zakresu profilaktyki oraz baza programów psychoprofilaktycznych.
Scenariusz spotkania z rodzicami informującego o zagrożeniach wynikających z pojawienia się nowych substancji psychoaktywnych – dopalaczy. Oprócz dostarczenia informacji, scenariusz zakłada aktywizację rodziców. Czas trwania: 2 godziny lekcyjne, osoba prowadząca: pedagog, psycholog lub wychowawca klasy.
